Tenis profesyonelleri doğal bağırsağı neden beğenirler?
Doğal bağırsak kordajlar verdikleri his ve oynanabilirlik özellikleri sebebiyle bir çok profesyonel tenisçinin tercihi olmuştur. Bunun gerekçesini tam olarak tarif etmek zor olmakla birlikte, labaratuar test sonuçları doğal bağırsakların diğer kordaj türlerine nazaran çok daha düşük dinamik sertlik değerlerine sahip olduklarını göstermektedir. Piyasadaki tüm doğal bağırsak kordaj türleri, imalatçı firmaya bakılmaksızın, bu benzer özelliği gösterirler. Naylon kordajlar rakete takıldıklarında doğal bağırsaklardan daha fazla uzama gösterirler fakat başlangıçtaki bu uzama eğrisi bu konunun dışındadır. Burada önemli kısım topla temas halindeyken kordajın ne kadar esnediği ve tansiyonun bu esnada ne kadar arttığıdır.
Örnek olarak, 30 cm uzunluğundaki bir naylon kordaj 27 kg tansiyonla rakete çekildiğinde yaklaşık 2.5 cm uzadığını gözlemleriz. Raket 190 km hızla topla çarpıştığında ise bu kordaj 0,5 cm daha fazla uzayacak, kordaj üzerindeki tansiyon ise yaklaşık 18 kg daha artacaktır. Top raket yüzeyini terk ettiğinde, kordaj normal gerginliği olan 27 kg tansiyona ve çarpışmadan önceki uzunluğuna geri dönecektir. Kordajın 0,5 cm ekstra esnemesi sadece top kordaj yüzeyini terkedene dek sürmektedir fakat bu konu araştırmalarımız içinde önemli bir kısmı oluşturmaktadır.
Aynı şekilde, 30 cm uzunluğundaki bir doğal bağırsak 27 kg tansiyonla rakete çekildiğinde ise 1,90 cm uzayacaktır. 22,5 kilogramın altındaki gerginliklerde doğal bağırsaklar naylon kordajlardan daha az elastiktir. Bunun üzerindeki tansiyonlarda doğal bağırsaklar naylonlardan daha elastiktir. 190 km hızla topla çarpıştığında, doğal bağırsak 0,6 cm daha esneyecek, kordaj tansiyonu 9 kg daha artacaktır. İlave esneme naylon kordaja çok yakın olmasına rağmen, doğal bağırsak üzerindeki ilave tansiyon artışı ise çok daha düşüktür.
Bunun çarpışma konforu üzerindeki etkisi çok fazladır. 190 km hızla topla meydana gelen çarpışma esnasında naylon kordajların tansiyonunun 27 kg dan maksimum 45 kg a çıkabildiği hesaplanmıştır. Doğal bağırsakta ise çarpışma esnasında maksimum artış 36 kg olarak görülür. İşte fark burada ortaya çıkmaktadır. Ortalama tansiyonun doğal bağırsakta daha az artış göstermesi, raket yüzey sertliğinin daha düşük kalmasını ve çarpışma şiddetinin daha yumuşak hissedilmesini sağlamaktadır.
Doğal bağırsağın diğer bir önemli özelliği ise, tüm kordaj tiplerine oranla tansiyon tutma yeteneğinin çok fazla oluşudur. Örneğin, aynı anda bir raketi doğal bağırsakla, diğerini naylon kordajla, üçüncüsünü ise bir polyester kordajla, aynı tansiyonda çekmiş olalım. Birkaç gün ya da bir kaç set sonra, doğal bağırsak orjinal tansiyona çok yakın kalırken, naylon kordajın 1-2 kg, polyesterin ise naylondan da fazla tansiyon kaybettiğini gözlemlersiniz.
Profesyonel bir tenisçi için bu son derece önem arzeden bir konudur. Ortalama bir oyuncu bunun farkına bile varmayabilir. Esasen tansiyonun bir miktar gevşemesi ve yumuşak his, hobi oyuncularının daha çok hoşuna gidebilir. Profeyonel oyuncuların kullanmakta olduğu tansiyon aralıklarında çekilmiş bir doğal bağırsak birçok hobi oyuncusu için çok sert olarak tanımlanabilir.
Üretimde neden inek bağırsağı kulanılmaktadır?
Doğal bağırsak kordajlar daha pahalıdır çünkü üretimi sentetik kordaj üretimi kadar kolay değildir. Adından da anlaşıldığı üzere doğal bağırsak kordajlar doğal malzemeler kullanılarak elde edilir. Ana malzeme inek bağırsağıdır. İneğin ince bağırsakları hayvanın yaklaşık 20 katı uzunluğundadır. Bunlar genleşerek fonksiyonunu yerine getirebilen eslatik tüplerdir. Safra kesesi ve pankreas salgılarını kullanarak sindirim sisteminin çalışmasına yardım eder. Bir raketlik kordaj elde edebilmek için 3 ineğin bağırsağına ihtiyaç vardır. Bunun sebebi parçaların kısa oluşu değil, kullanılabilen bölümün çok ince olmasıdır.
Birçok insan doğal bağırsak kordajların kedi bağırsağından elde edildiği kanısındadır. Kediye ait ince bağırsaklar yaklaşık 1.2 metre uzunluktadır. Dolayısıyla kordaj üretiminde kullanılabilmeleri zaten mümkün değildir. Kelimenin "kedi bağırsağı" (catgut) olarak evrilmesinin sebebi ise doğal bağırsakların ilk zamanlarda ''kit'' adı verilen yaylı bir enstrümanda kullanılması olabilir. Diğer bir varsayım ise, Almanya da üretildiği lokasyonun aynı adla anılmasından kaynaklandığı yönündedir. İnek bağırsağının uzunluğu 36,5 metre civarındadır ve aslında bu 3 raket için yeterli boydur. Ancak kordaj üretiminde kullanılan kısım ise ''Serosa'' adı verilen bağırsağın dış ceperidir.
Serosa ayrıştırılarak ince şeritler halinde kesilir. Daha sonra çeşitli tuz ve kimyasallar içeren küvetlerde birkaç gün bekletilerek temizlenir. Yeterli miktarda şerit, yaklaşık 18 adet, birbirine sarmalanarak birleştirilir. Bu sarımlar, nem ve ısı kontrollü odalarda , belirli bir gerginlik altında, kurutulmaya bırakılır. Bu sarımların sadece dış yüzeylerinin değil, tamamıyla kurumuş olmaları önemlidir. Kuruma işleminden sonra şeritler artık basit ip ya da kordaj görünümü alır.
Bu şeritler, daha sonra ince taşlama ve parlatma işlemine tabi tutularak dış yüzeyinin pürüzsüz hale gelmesi sağlanır. Bu işlem şeritlerin ince taşlama tezgahının önünde döndürülmesi şeklinde ve ya şeritlerin boylu boyunca taşlama ünitesinin içerisinden geçirilmesi şeklinde yapılabilir.
En son işlemde ise, şeritlerin dış yüzeyi koruyucu poliüretan malzeme ile kaplanır. Bunun amacı kordajın aşınma özelliklerini iyileştirmek ve nemden korumaktır. Anlaşılacağı gibi doğal bağırsak kordaj üretimi oldukça uzun ve maliyetli bir üretim biçimidir. Doğal kordajların pahalı olmasının diğer önemli bir sebebi ise Serosa maddesinin kozmetik endüstrisi tarafından fazlaca talep görmesidir.