Kordaj Nedir ? | Kordaj Seçimi
Özenli bir araştırma ve tavsiyeler sonucunda yeni raketinize nihayet karar verdiniz, ancak daha işiniz bitmedi ve cevap vermeniz gereken iki önemli soru daha var.
Kordajınız ne tür olsun?
Tansiyonunuz kaç olacak ?
Yeni raketler genellikle kordajları fabrika tarafından hazırlanmış olarak satılır. Bu kordajlar raket performansını artırmaktan ziyade satışın kolaylığı açısından hazırlanmıştır. Ayrıca uzun sevkiyat süreleri ve raf süreleri de hesaba katıldığında bu kordajlardan iyi bir performans beklemek rasyonel olmaz.
Performans raketleri diye adlandırdığımız üst grup raketler ise artık üreticilerin yeni satış politikaları gereği olarak kordajsız satılmaktadır. Bunun sebebi ise, raketin gerçek performansını gösterebileceği, kaliteli ve kullanıcının seçim kriterlerine uygun bir kordaj ile doğru tansiyonda eşleştirilmesini sağlamaktır.
Wilson, Spin Effect serisi raketlerini spin üretimine yatkın polyester teller (kordajlar) monte ederek satışa sunmaktadır. Ancak bu durumda da fabrika tarafından ayarlanmış raket tansiyonlarının elinize ulaştığı andaki durumunu kestirmek zordur. Özet olarak üst sınıf raketlerin kordajsız olarak satılmasında hedeflenen raketin kişiye uygun kordaj ile eşleşerek performansını en üst seviyeye çıkarmaktır.
Tahminler, kordaj seçiminin raket performansını %50 ila % 70 arasında etkilediği yönündedir. Bu oran ne olursa olsun, mükemmel bir kordaj seçimi raketinizi sihirli hale getirip sizi belki bir Federer ya da Djokovic yapmayacak fakat stilinize ve oyun seviyenize uygun olarak seçildiğinde kesinlikle gelişiminizi olumlu yönde etkileyecektir.
Oyun stilinize mükemmel uyum sağlayacak kordajı seçmek en az raket seçimizin kadar önemli bir konudur. Aşağıda seçiminize yardım edecek bilgileri, kordaj türlerini, kordaj terminolojisini, avantaj ve dezavantajları ile kapsamlı olarak açıklamaya çalıştık. Daha aşağıdaki bölümlerde raket endüstrisinin şu anda üzerinde durduğu kordaj sertliği(stiffness) ve tansiyon tutma özelliklerinin açıklandığı bölüm de ilginizi çekebilir.
Benim İçin En Doğru Kordaj Hangisi ?
Raket seçiminde olduğu gibi tek tip ekipmanın herkese uyum göstermesi beklenmemelidir. Aşağıda sıraladığımız temel kategoriler fazla detaya inmenize gerek kalmadan doğru kordajı bulmanızı oldukça kolaylaştıracak. Hem oyun tarzınızı hem de kordajları aşağıda sınıflandıralım.
Oyun Seviyeniz
Eğer tenise daha yeni başlıyorsanız, çok pahalı kordajlara yönelmeniz mantıklı olmayacaktır. Yeni başlayanlar doğal bağırsak gibi maliyetli kordajların meydana getireceği farkları ayırt edemeyebilir.
Sonuç olarak, masif dolgulu sentetik kordajlar ve tek ya da çok kaplamalı, fiyatına göre dayanıklı sayılabilen sentetik kordajlar gayet uygun seçimler olabilir.
Oynama Sıklığı
Oynama sıklığı arttıkça kordajın daha çabuk tansiyon kaybetme ve kopma olasılığı artar. İleri seviye turnuva oyuncuları ya da profesyonel tenisçiler, yüksek kaliteli ve dolayısıyla daha yüksek maliyetli kordajların getireceği masrafları sponsorluklarla karşılıyorlar. Fakat bu konu çok sık tenis oynayan hobi tenisçileri için ciddi bir masraf konusu olabilir. Burada tansiyon tutma kabiliyetleri yüksek, kopma dirençleri fazla olan ekonomik kordajları seçmek önem arz edecektir.
Diğer taraftan, doğal bağırsak, multifilament ve hibrid kordajlar oynama sıklığı az olan oyuncular için çok ideal olabilir. Yeni çekilmiş bir raket, yeni açılmış bir kutu topla oynamaya benzer. Süre geçtikçe toptan alınan haz nasıl azalıyorsa, kordaj tansiyonu düştükçe raketten alınan verim de düşüş gösterecektir.
Kol Sakatlıkları, Tenisçi Dirseği
Eğer kolunuz ile ilgili bir hassasiyetiniz varsa, sizin için en iyi tercih; yumuşak kordajlar sınıfındaki doğal bağırsak kordajlar, multiflamentler ya da hibrid kombinasyonlar olacaktır. Bu önlem kolunuza iletilen şokları ve titreşimleri azaltacaktır. Aynı zamanda bu tip kordajların oynanabilirlik ve his özellikleri oldukça yüksektir.
Oyun Stili ve Kişisel Tercihler
Oyun stilinizi belirlemek ve buna en çok yardımcı olabilecek kordaj tipini seçmek yapılacak en doğru iştir. Örneğin kort çizgi üzerinden yüksek topspin vuruşlar yapabilen bir oyuncu iseniz, spin potansiyeli yüksek, kalınlıkları fazla olmayan polyester telleri seçmeniz kaçınılmaz olacaktır.
Kısaca, Ne Seçmeliyim ?
Daha fazla teknik detay için aşağıda yazılanları okumaya devam edebilir, daha profesyonel bir seçim yapabilirsiniz. Ancak kordaj biraz deneysel bir konudur. Raket ve kordajın biribirine uyumu önemlidir. Bazı kordajların bazı raketlere çok iyi uyum sağladığı ve iyi bir sinerji meydana getirdiği doğrudur. Raketinize çektirdiğiniz kordaj ilk ve son kordajınız olmayacak. Zaman içerisinde tecrübe kazanacak, oyun stilinizin gerektirdiği kordaj tiplerini ve uygulanması gereken tansiyon miktarını daha rahat belirleyecek ve bu kombinasyonla oynamaya alışacaksınız.
Başlangıç olarak yukarıdaki maddelerden kordaj teknisyeninize bahsederek bir miktar yardım alabilirsiniz. Aşağıda kordaj türlerine ait populer örneklere yer verdik. Bunlardan biriyle de başlayabilirsiniz. Çok seçim parametresinin olduğu bir konuda kişisel tercihlerin önemli olduğunu da belirtmeliyiz. Yüksek bütçeli bir raket aldıysanız, buna uygun kalitede bir kordajı seçmeyle başlayın. Raket üzerinde verilen tansiyon aralığının orta noktasında bir tansiyon belirlemek yanlış bir tercih olmaz. Bu seçimleri not edin ve daha sonra yapılan çekimlerde bu değerler üzerinden küçük değişikliklere gidebilirsiniz.
Eğer daha fazla bilgi istiyorsanız....okumaya devam :)
Kordaj Terminolojisi
Kordaj Türleri
Güç
Tansiyon
Kordaj Kalınlığı
Esneklik
Kontrol
Spin
Dayanıklılık
Kullanım Kolaylığı/Konfor
Tansiyon tutma kabiliyeti
Sertlik (stiffness)
Kordaj Türleri
Doğal Bağırsak
Doğal bağırsak kordajlar inek bağırsağından komplike bir üretim aşaması neticesinde üretilir. Doğal bağırsakların en üstün özellikleri; elastikiyet, tansiyon tutma ve "canlılık" dır. Ancak, pahalıdır ve hava şartlarına karşı hassastır.
Halen birçok profesyonel tenisçi doğal bağırsak ile oynamasına karşın normal bir klüp oyuncusunun bu kordajları kullanması yüksek maliyeti nedeniyle tavsiye edilmez. Bu oyuncular daha çok fiyat / performans değerleri yüksek olan kordajları tercih ederler. Diğer yandan doğal bağırsak kol dostudur. Tansiyon kaybetmemesi nedeni ile kordaj koparma sıklığı az olan oyuncular için ideal bir seçimdir.
Multiflament Kordajlar
Sentetik kordajlar birçok ince flamentin iç kordaj malzemesi(çekirdek) etrafında belirli bir düzenle ve dayanıklı bir kaplama ile sarılarak elde edilen kordajlardır. Bu yöntemin amacı sentetik kordajları doğal bağırsağa benzetebilmektir. Avantajları yüksek elastikiyet ve konfordur.
Dezavantajları ise kordaj dış kaplamasının zarar görmesi ya da yanması (fray) sebebi ile çabuk kopmaya meyilli olmasıdır. Aynı zamanda bu kordajlar yapım sürelerinin uzun ve komplike olması nedeniyle naylon kordajlara göre daha yüksek maliyet taşırlar. Olağanüstü konfor sunarlar. Güç üretme kabiliyetleri ve hisleri çok yüksektir. Junior ve veteran tenisçiler için öncelikli tercih edilmesi gereken kordajlardır.
Monoflament , Polyester Kordajlar
Polyester kordajların yapısı oldukça basittir. Bunlar sadece tek bir polyester fiber ve ince bir kaplama içerir. Bu tip bir kordaj yapısına monofilament denir. Farklı çaplara sahip olabilirler(1.10-1.35). Bu da farklı elastikiyet ve dayanıklılık seviyeleri elde edebilmemize olanak sağlar. Polyester kordajların naylon ya da multiflament kordajlara göre oldukça sert ve aynı zamanda daha az elastik oldukları bilinir. Diğer taraftan yüksek dayanıklılık gösterirler. Bu da ince çapların kullanılabilmesine imkan verir.
Polyester kordajların bir dezavantajı da çabuk tansiyon kaybedebilmeleridir. Tansiyon kaybı kontrolün düşmesine ve kordajın kısa bir süre sonra donuk bir his vermesine sebep olur. Polyester kordajlar çok kordaj koparan kulüp oyuncuları için önerilebilir. Daha dayanıklı oldukları için performans oyuncuları tarafından tercih edilmektedir. Kontrol ve spin özellikleri arayan oyuncular düşük raket tansiyonlarında dahi monoflament kordajlardan olağanüstü performans elde edebilirler.
Sentetik Kordajlar
En sık kullanılan ve en uygun fiyatlı kordajlardır. Tek bir iç yapı ve etrafındaki birkaç dayanıklı kaplamadan oluşur. Naylon (poliamide) mükemmel dinamik özellikleri sayesinde tenis kordajları için çok uygun bir malzeme olmuştur.
Kordaj yapı farklılıklarının çok çeşitli olması kaplama özellikleri, kaplama malzemesi, kaplama açısı kordajın kullanım özelliklerini önemli derecede etkilemektedir. Genel kaide olarak fazla sayıda kaplamaya sahip olan kordajlar daha üst seviye kordajlar olarak kabul edilir.
Naylon kordajlardaki kaplama sayısı kordaj kalitesinin önemli göstergesidir. Kordaj kaplamaları naylon kordajlara özgü olan tansiyon kaybının azaltılmasını sağlayan bir unsurdur. Satın alınan raketler üzerindeki hazır kordajlar bu tip kordajlardır. Bu kordajlar çok fazla kordaj sarfiyatı olan oyuncular için ekonomik açıdan idealdir. Fakat tansiyon kaybının yüksek olması nedeniyle performans oyuncuları tarafından pek tercih edilmezler.
Hibrid Kordajlar
Hibrid kordajlar ana ve çapraz olmak üzere iki farkli kordajdan oluşur. Genel olarak raketlerin ana kordajları daha çabuk kopar, bunun sebebi ana kordajın (main) daha fazla hareket etmesi ve çapraz (cross) kordajların da testere etkisi ile ana kordajı kesmesidir.
Önce izler daha sonra da kırılma oluşur. Bu sebeple genel olarak hibrit kordajlarda dayanıklı kordaj daha çok ana kordaja çekilir. Çapraz kordajda kullanılan daha yüksek elastikiyete sahip sentetik kordaj ya da doğal bağırsak kordajlar konfor ve his sağlarlar.
Hibrid kordajlar yüksek oyun karakterleri sunarlar. Bununla birlikte poly-multiflament hibritler sadece polyester ya da sadece multiflament olarak çekilmiş kordajlardan daha uzun süre dayanırlar. Hibrit kordaj konusunda sayısız kombinasyon denenebilir. Kendiniz bu tip kombinasyonları oluşturabileceğiniz gibi bazı firmaların ürettiği hazır kombinasyonlar da kullanabilirsiniz.
Güç
Her tenisçinin güç ile kontrol arasındaki bağlantıyı iyi anlaması gerekir. Güç ile kontrol ters orantılıdır. Birinin değeri artarken diğeri düşer. Her ikisinin de maksimum oranda raketimizde bulunması mümkün değildir.
Raketimizin kendi gücünün yanı sıra, güç oranını, seçeceğimiz kordaj türü ve uygulanacak tansiyon miktarı ile ayarlamamız mümkündür. Farklı yapıdaki kordaj türleri farklı oranlarda güç üreteceği gibi uygulanan tansiyon miktarı da güç ile doğrudan ilintilidir.
Doğal bağırsak ve multiflament teller daha yüksek güç üretebilen tellerdir. Monoflament yapıdaki polyester teller ise az güç üretirler. Aşağıdaki kordaj tansiyonu tablosunda görüleceği gibi eğer oyuncu raketinden daha fazla güç bekliyorsa tansiyonunu yavaşça düşürerek denemeler yapmalıdır.
Kordaj alanı daha fazla yaylanacak, top daha az şekil değiştirecek ve bu sayede daha büyük bir enerji topa iletilecektir. Tansiyonun raketin tavsiye edilen tansiyonundan çok düşük olması bu kuralın bozulmasına sebep olacak ve istenilen güç üretilmeyecektir. Kordaj alanı gerginliğini kaybettiği için güç üretimi düşecektir.
Kordaj Tansiyonu
| Kordaj Tansiyonu |
Güç |
Kontrol |
Dayanıklılık |
His |
Konfor |
| Düşük |
Fazla |
Az |
Az |
Fazla |
Fazla |
| Yüksek |
Az |
Fazla |
Fazla |
Az |
Az |
Tansiyon, raket ve kordaj seçimi kadar önemli olabilen ancak yine birçok oyuncu tarafından da göz ardı edilebilen, fazla araştırılmayan bir konudur. Temel olarak düşük tansiyon daha fazla güç, yüksek tansiyon daha fazla kontrol sağlar.
Bu tenisteki genel kaidelerden biridir ancak oyuncunun belli bir oyun seviyesinde olduğu düşünülerek önerilmiştir. Örneğin, başlangıç seviyesindeki bir oyuncu raketinden daha fazla kontrol ihtiyacı hissederken, yüksek tansiyonlu bir raket bu tip bir oyuncunun isteğini karşılamayacaktır.
Bu oyuncu, vuruşlarında raketin orta noktasını düzenli olarak kullanamayacağından (off center vuruşlar yapacağından) daha yumuşak ve daha toleranslı bir kordaj alanına ihtiyaç duyacaktır.
Sert vuruşlar yapabilen ve raketlerini hızlı ve doğru teknikle savurabilen ileri seviyedeki oyuncular ise daha fazla kontrol için yüksek tansiyonlu çekimlere gerek duyacaktır.
Mutlaka istisnalar vardır ancak bunlar birçok oyuncuya uyan genellemelerdir. Her raketin imalatçı tarafından tavsiye edilen bir tansiyon aralığı vardır. Raket üreticileri bu aralığı profesyonel tenisçilerin uzun süren test çalışmaları sonucunda belirlerler.
Eğer raketinizin tansiyonu ile ilgili özel bir tansiyon seçiminiz yoksa (tenisçi dirseği, fazla güç problemleri v.s) önerilen aralığın orta seviyesinden başlamanız ve daha sonra buna göre ayarlama yapmanız yararlı olacaktır.
Raketinizden maksimum performansı almanız için en iyi kordajı kullanmanız yeterli olmayabilir. Kordaj tansiyonunun doğru olarak belirlenmesi raket seçimi kadar önem taşıyan bir konudur.
Yukarıdaki tablo kordaj tansiyonunun raket ve kordajdan beklenen diğer özelliklere nasıl etki ettiğini açıklamaktadır.
Kordaj Kalınlığı (Guage)
| Kordaj Kalınlığı |
Elastikiyet |
Dayanıklılık |
Spin |
His |
Konfor |
| İnce Kordaj |
Fazla |
Az |
Fazla |
Fazla |
Fazla |
| Kalın Kordaj |
Az |
Fazla |
Az |
Az |
Az |
Kordaj kalınlığı kordajın çapıdır ve genellikle mm cinsinden ifade edilir. Ayrıca kutuların üzerinde "gauge" numaraları ile ifade edildiğini de göreceksiniz. Aynı şeyleri ifade ederler.
Gauge değerleri büyüdükçe kordaj çapı incelir.
İnce kordajlar daha fazla güç ve spin üretirler. Aynı zamanda daha fazla hislidirler.
Diğer taraftan kalın kordajlar kontrol ve ilave dayanıklılık sağlarlar.
Esneklik
Bu kavram kordajın deformasyona uğradıktan sonra eski orjinal haline geri dönebilme kabiliyetini ifade eder. Elastikiyet güç bağlamında da ifade edilebilir.
Yüksek elastikiyete sahip kordajlar daha fazla trambolin etkisi göstererek topa daha fazla enerji yüklerler. Aynı oranda bu tür kordajlar daha yumuşak bir his sağlarlar.
Katıdan Esneğe Doğru
Aramid Fibre(Kevlar) Kordajlar
(Co-Polyester)İleri Seviye Polyester Kordajlar
Sentetik Kordajlar
Multifilament Kordajlar
Doğal Bağırsak Kordajlar
Kontrol
Polyester kordajlar güçlerinin az oluşundan dolayı yüksek kontrol özelliği sunarlar. Bu sebeble top kontrolünü arttımak isteyen tenisçilerin birinci tercihi polyester kordajlardır.
Daha gergin bir kordaj alanı daha az deforme olur ve temas sırasında topu daha fazla deforme eder. Bu da gevşek kordaj yatağına göre daha az enerji üretilmesine yol açar.
Topa vurulduğunda top çok fazla uçmayıp ileri gitmeyecektir. Uzun toplar atabilen orta ve ileri seviyedeki oyuncular raket savurma açılarını değiştirmeksizin top derinliklerini düşürebilirler.
Top spin ve slice oyunlarında ekstra bir kontrol sağlanır. Başlangıç seviyesindeki, top kontrolüne sahip olmayan oyuncular yüksek tansiyonlu çekilmiş raketlerden avantaj sağlayamazlar.
Aksine daha düşük tansiyonda çekilmiş raketler onlara daha toleranslı kordaj alanı sağlayacaktır.
Spin
Kordajların spin üretimine katkı sağlayabilmesi için vuruşlarınızın öncelikle spine yatkın olması gerekmektedir.
Flat vuruşları olan oyuncular için kordaj ve kordaj deseni ve raket tipinin spin üretmesini beklemek yanlış olur.
Polyester tellerin spin potensiyeli yüksektir.
Kalınlıkları ince olan teller daha fazla spin üretirler. Tellerin biribiri üzerinde kayması ve bir yay gibi kurulması spini olumlu yönde etkileyen en önemli faktördür.
Bu sebeple üzerleri kaygan kaplamalı, sürtünme katsayıları düşük teller maksimum spin üreten tellerdir. Spin tellerinin profilli yapılmasının bir diğer sebebi de budur.
Profilli teller birbirleri üzerinde daha rahat kayabildikleri gibi, topu kavrayarak spin etkisini artırırlar. Diğer taraftan polyester tellerin düşük tansiyonlarla çekilmesi snap back (yay etkisi) artırarak spine olumlu katkı sağlar.
Dayanıklılık
Kordajlardan her özelliğin en üst seviyede olmasını beklemek yanıltıcı olur. Ne yazık ki bazı özellikler iyileşirken diğer özelliklerin kaybolduğunu ya da kötüye gittiğini görürüz.
Örneğin dayanıklılığı yüksek olan kordajlar genel olarak konfor açısından istediğimiz seviyede olmazlar.
Kordaj kalınlığı ve aşınmaya dayanıklı kordaj malzemeleri daha fazla dayanıklılık sağlarken elastikiyet özellikleri bakımından ince kordajlara göre dezavantajlıdırlar.
Polyester kordajlar kopma direncinin yüksekliği nedeniyle oldukça dayanıklıdır. Fakat tansiyon tutma kabiliyetleri zayıf olduğu için kopmasalar dahi oyun özelliklerinde olumsuz yönde değişiklik gösterirler.
Kullanım Kolaylığı / Konfor
Bir kordajı "kolay kullanılabilir" olmasını sağlayanın ne olduğu hususunda bir fikir birliği yoktur. Bazı oyuncular sert ve sağlam kordaj alanını kolay ve rahat bulurken bazıları yumuşak ve konforlu kordaj alanlarını kullanım kolaylığı açısından tercih etmektedirler.
Genel tanımıyla kullanım kolaylığı yüksek olan kordajlar daha elastik olur yani topa temas ettikten sonra eski haline çabuk dönebilen kordajlar bu sınıfa girer.
Kordaj malzemesi, yapısı ve kordaj kalınlığı kullanım kolaylığına etki eden unsurlardır. En iyi kullanım kolaylığı sağlayan kordaj halihazırda "doğal bağırsak" dır.
Doğal malzemelerden (inek bağırsağı) üretilen tek kordaj budur. Doğal bağırsak en eski kordaj malzemesidir ve günümüze kadar kullanım kolaylığı bakımından rakipsiz olma özelliğini korumuştur.
Doğal bağırsak dışında kullanım kolaylığı sunan kordajlardan en önemlileri şunlardır. Babolat XCel, Prince Premier Softflex, Tecnifibre NRG2, Tecnifibre X-One Biphase, Wilson Sensation NXT.
Tansiyon Kaybı
Kordaj tansiyonu raket performansını etkileyen, seçilen kordajın türü kadar önemli rol oynayan bir faktördür. Raketiniz ve oyun stilinize göre bir tansiyon değeri belirleyip bu tansiyonu raketinize uygulatırsınız.
Ancak işiniz burada bitmemektedir. Kordajlar sürekli basınç altında oldukları için tansiyon kaybına maruz kalırlar. Statik ve dinamik tansiyon kaybı olmak üzere iki tür tansiyon kaybı vardır.
Statik tansiyon kaybında, raketinizle hiç oynamasanız dahi kordaj tansiyonu bir süre sonra düşecektir. Dinamik tansiyon kaybı ise oynadığınız süre ile ilgilidir.
Polyester kordajlar oldukça çabuk tansiyon kaybına uğrarlar. Profesyonel oyuncuların maç sırasında sürekli raket değiştirmesinin sebebi budur.
Tansiyonu düşmüş bir kordajdan ilk günkü verimi alabilmeniz mümkün olmayacaktır. Kontrol, hissedilir oranda düşer.
Aşırı seviyede gerginliği düşmüş raketin gücü de olumsuz etkilenecek ve "dead feel" donuk, ölü his kolunuzu tehdit etmeye başlayacaktır.
Özellikle polyester kordaj kullanan oyuncular tellerin kopmasını beklemeden kordajlarını yenilemek zorunda kalabilirler. Kordajın kopmaması ölçü değildir.
Raket üreticileri kordajı meydana getiren molekülleri aromatik bağlar kullanarak birleştirerek tansiyon kaybını yavaşlatmaya çalışıyorlar. Luxilon 4G bu çalışmanın yapıldığı bir örnek olarak gösterilebilir. Aşağıda verdiğimiz listede bir çok kordaj markasının tansiyon düşüş oranları verilmiştir.
Kordaj Sertliği (Stiffness)
Sert kordaj, daha yüksek kontrol, daha az güç ve konfor olarak ifade edilebilir.
Sert kordajlar daha yüksek çarpma gerginlikleri oluşturur ve topun raket yüzeyinde kalma süresi kısadır. Bu, topun kordaj yüzeyi tarafından daha fazla deforme edilmesine ve enerjisini kaybetmesine sebebiyet verir. Güç düşmesinin sebebi budur.
Çarpışma şiddeti daha kısa bir sürede hissedildiği için konfor azalacaktır. Stiffness değerleri yüksek kordajlarda kontrolun artmasının sebebi ise topun kordaj yüzeyini çabuk terk etmesidir.
Top sürekli değişen raket hareketinden daha az etkilenir bu da kontrolü artıran etkendir.
Daha yumuşak olan kordajlarda durum tam tersidir. Top daha az deforme olduğu için daha fazla güç vardır. Çarpışma süresi daha geniş bir zaman dilimine dağıldığı için ise konfor fazladır.
Kontrolun düşmesinin sebebi ise topun raket üzerinde daha fazla zaman kaybetmesi sebebiyle yön kontrolunun olumsuz etkilenmesidir.
Bilinenin aksine, topun kordaj yüzeyinde fazla gömülmesi (dwell time) yönlendirmeyi olumlu olarak etkilemez. 4-7 milisaniyelik bir çarpışma süresi içerisinde etki fiziğinin kuralları işlemektedir ve bu duruma müdahale edemezsiniz.
Kordaj yapısının sertliği kordaj tansiyonu sebebiyle meydana gelen raket yüzey sartliğinden farklıdır. Kordaj alanı birbiri ile iç içe geçmiş kordaj deseninden oluşur. Raket yüzey sertliğini meydana getiren karmaşık bir fiziki yapı vardır.
Fakat bilmeniz gereken, sertlik dereceleri yüksek olan kordajlar sert bir kordaj yüzeyi meydana getirirler. Daha yumuşak kordajlar ise daha yumuşak kordaj yüzeyi oluşturur.
Ayrıca şunu da bilmelisiniz ki - kontrol , güç ve konfor, kordaj sertlik derecesiyle birebir bağlantılıdır. Düşük sertlikte kordajlar size daha fazla güç ve konfor, daha az kontrol sağlayacaktır. Tam tersi olarak sert kordajlar kontrolde artış, güç ve konforda ise azalma gösterecektir.
Bilmeniz gereken diğer önemli bir konu - Eğer aynı iki raketin yüzey stiffness değerleri aynı değerlerde ise, üzerine çektiğiniz kordajın, kalınlık, cins, yapı farklılıkları vs..gözetilmeksizin, bu iki raketin oyun ve his karekterleri de aynı olacaktır.
Diğer bir deyişle , stiffness değerini ne şekilde elde ettiğiniz sonuçu değiştirmez. Yüzey gerginliği temel belirleyici raket özelliğidir ve oyun karakterini etkileyen önemli unsurdur.
Aşağıda verdiğimiz sertlik tablosunun kordaj seçiminde bu yüzden önemi çok fazladır. Kordajları karşılaştırırken sertlik değerlerini bilmeniz önemlidir çünkü aynı sertlik değerine sahip olan kordajlar çok benzer his ve güç üretirler.
Neden Oyuncular Kordaj Yorumlarında Ters Düşebilirler?
Yukarıda verdiğimiz açıklamalar kordaj özellikleri baz alınarak fiziksel olarak doğrulanmıştır. Ancak kordajı bizzat kullanan bir oyuncu olarak tamamen farklı bir fikirde olabilirsiniz.
Örneğin, sert ve gücü az olan bir kordaj sizin raketi daha büyük bir hızla savurmanızı gerektiriyor olabilir. Bu sebeble raketinizle daha fazla güç üretiyor olabilirsiniz.
Kordaj güçsüzdür fakat sizin reaksiyonunuz gücü olumlu yönde etkiliyordur. Bunun farkında olmadan kordajı "bu güne kadar kullandığım en güçlü kordaj" diye adlandırıyor olabilirsiniz.
Kordaj sertlik oranını bilmek diğer kordajlarla doğru bir kıyaslama yapabilmenizi sağlayacaktır fakat sizin bu kordaj hakkındaki yorumlarınız farklılıklar gösterebilir.
Burada önemli olan, aynı stiffness değerlerine sahip iki kordajın artı eksi % 10-15 yanılmayla birbirine çok yakın oyun karakteri hissettiriyor olacağıdır. Eğer bir kordaj seçeneğiniz varsa ve o kordajla oynamayı seviyorsanız , benzer stiffness değerindeki bir kordajı da beğenmeniz yüksek ihtimaldir.
Sizin kişisel tercihlerinizi fiziksel olarak ifade edbilecek bilinen tek ölçüm ve karşılaştırma sistemi kordaj sertlik stiffness değer karşılaştırmasıdır.
Tansiyon Kaybının Rolü
Belirli bir sertlikteki kordaj modeli üzerindeki tecrübeniz diğer etkenlerle çok ilintilidir. Raket yüzeyinin sertlik değeri çekilen tansiyon miktarı ile orantılıdır. Raket üzerindeki tansiyon geçen her süre zarfında değişir.
Dolayısıyla kıyaslamalar yaparken tansiyon değerlerinin de tamamen aynı olmasına dikkat edilmelidir. Tansiyon düştükçe stifness değerleri de düşer. Raketler kordaj çekimininden sonra ilk saatlerde ve ilk vuruşlarda daha çabuk tansiyon kaybederler. Daha sonra tansiyon düşüşü daha dengelenir.
Kordaj üreticileri sürekli genişleyen kordaj pazarında artık frene basma zamanının geldiğini işaret ediyorlar. Geçen yıl bilinen kordaj markalarının birçoğu pazara yeni ürün sokma konusunda oldukça yavaş ve ölçülü davrandı.
Fakat yeni markaların pazardan pay alma çabaları sebebiyle toplam pazarın buna rağmen büyüdüğünü söylemek mümkün.
Bu yıl hem yeni markaların hem de köklü üreticilerin yeni tanıtımlarında gözle görülür bir azalma olduğunu söyleyebiliriz. Pazarda büyüme devam etmesine rağmen eski yıllara oranla bir düşüş yaşanmaktadır.
Bazı ürünlerin sadık kullanıcılar sebebiyle üretimden kaldırılmaları konusunda üreticilerin hassas davrandıkları görülmektedir. Gerekçe olarak yeni ürünlerin son kullanıcıya yeterince tanıtılmadığı, avantajlarının kordaj teknisyenleri tarafından tenisçilere aktarılmadığı sayılabilir.
Genel olarak kordaj teknisyeni ile tenisçi arasındaki konuşma şu şekilde gelişir. "Aynı kordaj , aynı tansiyon" ..Dolayısıyla bir çok tenisçi ya yeni ürünlerin piyasaya sunulmuş olduğunun farkında olmuyor ya da sürekli gelişen bu sektördeki yeni ürünleri denemek için cesaretlendirilmiyorlar.
Ekte özetini sunduğum ve USRSA'nın geliştirmiş olduğu kordaj seçim tablosunda kordajlar tamamen aynı şartlarda teste tabi tutulmuşlar. Bunun sizin için ne gibi bir faydası olabilir? Öncelikle kendinize şu soruyu sorabilirsiniz..Kim bu kadar kordajı tek tek denemiş ve bu kordajlar hakkında fikir sahibi olabilir?
Kordaj teknisyeni, mağazalar, kulüpler bu tabloyu kullanarak tenisçilerin tam olarak ihtiyaçlarını ve ne özellikleri aradıklarını tespit edebilirler ve uygun önerilerde bulunabilirler.
Bu tabloda artık alışılagelmiş kordaj sınıflandırma metodunu geride bırakılıyor. Kordajları Doğal Bağırsak, Nylon, Polyester ve Kevlar olarak sınıflandırılmıyor. Zira üreticiler artık yeni Kevlar ve doğal bağırsak kordaj piyasaya sunmuyorlar. Diğer taraftan son zamanlarda bazı polyester kordajların bazı naylon kordajlardan bile daha yumuşak yapıda üretildiğini gözlemliyoruz.
Üçüncü sebep ise yeni üretimlerin net olarak Nylon / Polyester kategorilerine oturmadığını görüyoruz. Çünkü üreticiler artık naylon ve polyesteri birlikte kullanıp yepyeni dizaynlarını piyasaya sürdüler.
Bütün bu sebeplerden dolayı klasik sınıflandırma metodu bundan böyle geçerliliğini kaybetmiş oldu. Bunun yerine her kordajın fiziksel ölçüm verileri sınıflandırılıyor ve her kordajın bu verilere göre anılmasının ve kordajın kendini daha iyi özetlemesinin kullanıcı için daha çok anlam ifade edeceğine inanıyoruz.
Tabloda yer alan kordajlar nasıl sınıflandırılıyor ?
Bütün test kordajları 23.1 kg (51lbs) tansiyonla raketlere çekiliyor ve 200 sn bekletiliyor . Daha sonra 5 er kez olmak üzere 193 kmh (120mph) hızla servis atma şiddetine eşit kuvvet tatbik ediliyor. Kordajlardaki tansiyon kaybı hem zaman hem de vuruş şiddetiyle kaybolan tansiyon miktarını göstermektedir.
Kordaj sertlik, katılık değerleri ise kordajı esnetmek için gerekli olan kuvvetin uygulanması metoduyla elde edilmiştir. Düşük sertlik değerleri doğal olarak kordaj yumuşaklığını ifade eder. Yüksek sertlik değerleri kordaj sertliğini ve daha fazla esnetme gücü kullanıldığını ifade eder.
Kordaj Stiffness (sertlik) Değerleri Ve Tansiyon Kaybetme Oranları:
| Kordaj Modeli |
Malzeme |
Kalınlık(mm) |
Sertlik(lb/inç) |
Tansiyon Kaybı(%) |
| Wilson Natural Gut 17 |
Doğal Bağırsak |
1.25 |
80.6 |
15.2 |
| Babolat VS Touch 15L (1.35) |
Doğal Bağırsak |
1.35 |
88.6 |
12.4 |
| Babolat VS Natural Team Gut 17 (1.25) |
Doğal Bağırsak |
1.25 |
92 |
15.2 |
| Babolat VS Natural ThermoGut 16 Touch |
Doğal Bağırsak |
1.3 |
96 |
18.7 |
| Wilson Natural Gut 16 |
Doğal Bağırsak |
1.3 |
163 |
16.28 |
| Babolat Tonic + Natural Gut 16 |
Doğal Bağırsak |
1.35 |
98.9 |
14.9 |
| Head FXP Tour 16 |
Nylon/Polyester |
1.3 |
116.6 |
22.8 |
| Head Rip Control 17 (1.25) |
Nylon/Polyester |
1.25 |
137.7 |
18.3 |
| Head Reflex MLT 17 (1.25) |
Nylon |
1.25 |
141.2 |
19.4 |
| Babolat Xcel French Open 16 |
Nylon |
1.3 |
144.6 |
13.3 |
| Yonex Tour Super 850 16 (1.30) |
Nylon |
1.3 |
145.7 |
18.7 |
| Babolat Xcel Power 17 |
Nylon |
1.25 |
145.7 |
21.7 |
| Yonex Tour Super Pro 850 16 (1.32) |
Nylon |
1.32 |
148.6 |
16.7 |
| Wilson Sensation Control 16 (1.30) |
Nylon |
1.3 |
150.3 |
13.7 |
| Babolat Xcel 16 |
Nylon |
1.3 |
150.9 |
18.9 |
| Wilson NXT 15L (1.35) |
Nylon |
1.35 |
152 |
18.5 |
| Babolat Addiction 17 |
Nylon |
1.25 |
153.7 |
20.1 |
| Yonex Poly Tour Air 16L |
Polyester |
1.25 |
154.9 |
41 |
| Wilson NXT Max 15L (1.35) |
Nylon |
1.35 |
156 |
13.1 |
| Wilson NXT 17 |
Naylon |
1.24 |
156 |
23 |
| Wilson NXT Power 17 (1.26) |
Naylon |
1.26 |
157.7 |
14.3 |
| Head Reflex MLT 16 (1.30) |
Naylon |
1.3 |
159.4 |
24 |
| Wilson NXT Duramax 16 (1.32) |
Naylon |
1.32 |
160 |
13.7 |
| Head Sonic Pro 16 |
Polyester |
1.3 |
160.6 |
57 |
| Babolat M7 16 (1.30) |
Naylon |
1.3 |
160.6 |
57 |
| Head Sonic Pro 16 |
Naylon |
1.3 |
160.6 |
18.7 |
| Kirschbaum Touch Multifibre 16 |
Naylon |
1.3 |
161.7 |
23.3 |
| Babolat Xcel Power 16 |
Naylon |
1.3 |
162.3 |
18.9 |
| Babolat Synthetic Gut 17 (1.25) |
Naylon |
1.25 |
162.3 |
17.4 |
| Head FXP Power 17 |
Naylon |
1.24 |
163.4 |
22.2 |
| Wilson NXT Control 16 (1.32) |
Naylon/Polyester |
1.32 |
163.4 |
31 |
| Wilson Sensation 17 |
Naylon |
1.25 |
163.4 |
21.5 |
| Head Sonic Pro 17 |
Polyester |
1.251 |
164.6 |
54.9 |
| Kirschbaum Touch Multifibre 17 (1.25) |
Naylon |
1.25 |
165.7 |
21.8 |
| Babolat Origin 16 (1.30) |
Naylon |
1.3 |
166.9 |
15 |
| Wilson Sensation 16 |
Naylon |
1.3 |
168.6 |
21.2 |
| Babolat Synthetic Gut 16 (1.30) |
Naylon |
1.3 |
169.2 |
17.5 |
| Wilson Sensation 16 |
Naylon |
1.3 |
168.6 |
21.2 |
| Babolat Origin 17 |
Naylon |
1.25 |
171.5 |
17.3 |
| Wilson Revolve Spin 16 |
Polyester |
1.3 |
172.6 |
54.5 |
| Head FXP 17 |
Naylon |
1.24 |
173.2 |
20.5 |
| Wilson NXT 16 |
Naylon |
1.3 |
173.7 |
20.5 |
| Head Lynx 18 (1.20) |
Polyester |
1.2 |
174.9 |
45.6 |
| Head Synthetic Gut 16 |
Naylon |
1.3 |
177.2 |
23.6 |
| Head Lynx 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
179.5 |
47 |
| Yonex Poly Tour Pro 16L (1.25) |
Polyester |
1.25 |
181.2 |
46.3 |
| Luxilon M2 Pro 125/16 |
Polyester |
1.25 |
181.7 |
53 |
| Wilson Revolve 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
184 |
45.2 |
| Head Lynx 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
185.7 |
45.6 |
| Luxilon ALU Power Feel 18/1.20 |
Polyester |
1.2 |
186.9 |
42.9 |
| Babolat RPM Blast 18 (1.20) |
Polyester |
1.2 |
189.2 |
36.1 |
| Yonex Poly Tour Pro 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
191.5 |
44.5 |
| Luxilon Element 1.30 |
Polyester |
1.3 |
191.5 |
44.3 |
| Wilson Revolve 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
192 |
36.2 |
| Babolat Pro Hurricane 17 |
Polyester |
1.25 |
192.6 |
42 |
| Kirschbaum Pro Line II 17L (1.20) |
Polyester |
1.2 |
193.2 |
46 |
| Yonex Poly Tour Tough 16L |
Polyester |
1.25 |
193.7 |
41.2 |
| Yonex Poly Tour Fire 16L (1.25) |
Polyester |
1.25 |
194.9 |
35 |
| Head Sonic Pro Edge 16 |
Polyester |
1.3 |
194.9 |
38.5 |
| Kirschbaum Pro Line I 17L (1.20) |
Polyester |
1.2 |
194.9 |
52.2 |
| Kirschbaum Max Power Rough 18 (1.20) |
Polyester |
1.2 |
195.5 |
27.8 |
| Head Hawk Touch 18 (1.20) |
Polyester |
1.2 |
196 |
31.9 |
| Babolat RPM Blast Rough 17 |
Polyester |
1.25 |
196 |
35.7 |
| Luxilon Alu Power Soft 1.25 |
Polyester |
1.25 |
197.7 |
36.6 |
| Kirschbaum Spiky Shark 17 |
Polyester |
1.25 |
197.7 |
53.5 |
| Luxilon Element Rough 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
198.3 |
34.9 |
| Babolat RPM Blast Rough 15L |
Polyester |
1.35 |
199.5 |
37 |
| Yonex Poly Tour Strike 16L (1.25) |
Polyester |
1.25 |
199.5 |
27.9 |
| Head Hawk Rough 17 |
Polyester |
1.25 |
201.2 |
23.9 |
| Kirschbaum Pro Line II 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
201.2 |
44.9 |
| Luxilon ALU Power Rough 125/16L |
Polyester |
1.25 |
201.7 |
45.5 |
| Luxilon Adrenaline 16L/1.25 |
Polyester |
1.25 |
202.9 |
44.3 |
| Luxilon M2 Plus 130/16 |
Polyester |
1.3 |
202.9 |
52 |
| Luxilon Adrenaline Rough 16L/1.25 |
Polyester |
1.25 |
202.9 |
44.8 |
| Babolat Pro Hurricane 16 |
Polyester |
1.3 |
204 |
39.6 |
| Head Hawk 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
204.6 |
32.9 |
| Kirschbaum Pro Line I 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
204.6 |
50.8 |
| Kirschbaum Super Smash Spiky 1.20 |
Polyester |
1.2 |
205.2 |
52.7 |
| Luxilon Big Banger ALU Power Fluoro 17 |
Polyester |
1.23 |
206.9 |
44.8 |
| Head Ultratour 17 |
Polyester |
1.2 |
207.5 |
44.9 |
| Luxilon Element 16L (1.25) |
Polyester |
1.25 |
208 |
33.6 |
| Luxilon Adrenaline 17/1.20 |
Polyester |
1.2 |
208 |
41.8 |
| Kirschbaum Pro Line Evolution 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
208 |
28.9 |
| Luxilon ALU Power 125/16L |
Polyester |
1.25 |
209.2 |
46.6 |
| Kirschbaum Pro Line II 1.30 |
Polyester |
1.3 |
209.7 |
47.6 |
| Babolat RPM Blast Rough 16 |
Polyester |
1.3 |
209.7 |
29.5 |
| Kirschbaum Super Smash 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
210.9 |
48 |
| Luxilon Big Banger Rough 130/16 |
Polyester |
1.3 |
212.6 |
52 |
| Luxilon Adrenaline 16 |
Polyester |
1.3 |
212.6 |
45.3 |
| Luxilon Big Banger Original 130/16 |
Polyester |
1.3 |
213.2 |
51.4 |
| Luxilon Big Banger ALU Power Spin 127/16 |
Polyester |
1.27 |
213.7 |
45 |
| Yonex Poly Tour Spin 16L (1.25) |
Polyester |
1.25 |
213.7 |
27.2 |
| Kirschbaum Super Smash Spiky 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
214.3 |
51 |
| Babolat Pro Hurricane Tour 17 |
Polyester |
1.25 |
214.9 |
44.8 |
| Luxilon 4G Rough 16L |
Polyester |
1.25 |
216 |
32.8 |
| Kirschbaum Spiky Shark 16 |
Polyester |
1.3 |
216 |
47.4 |
| Kirschbaum Black Shark 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
216.6 |
38.4 |
| Kirschbaum Super Smash Spiky 16/1.30 |
Polyester |
1.3 |
216.6 |
54.6 |
| Luxilon 4G Soft 1.25 |
Polyester |
1.25 |
217.2 |
25.4 |
| Yonex Poly Tour 130/16 |
Polyester |
1.3 |
217.7 |
49.1 |
| Kirschbaum Pro Line X 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
218.3 |
37 |
| Kirschbaum Super Smash 16/1.30 |
Polyester |
1.3 |
221.7 |
50.7 |
| Kirschbaum Black Shark 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
223.5 |
41.2 |
| Kirschbaum Max Power Rough 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
223.5 |
26.4 |
| Kirschbaum Pro Line I 1.30 |
Polyester |
1.3 |
224.6 |
47.8 |
| Kirschbaum Max Power 18 (1.20) |
Polyester |
1.2 |
226.3 |
21.8 |
| Babolat Pro Hurricane Tour 16 |
Polyester |
1.3 |
227.5 |
46.1 |
| Head Hawk 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
230.3 |
28.5 |
| Kirschbaum Max Power Rough 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
230.9 |
28.3 |
| Babolat RPM Blast 16 |
Polyester |
1.3 |
232.6 |
45.9 |
| Kirschbaum Max Power 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
233.2 |
20.9 |
| Babolat RPM Blast 17/1.25 |
Polyester |
1.25 |
233.7 |
33.3 |
| Luxilon Savage 16/1.27 |
Polyester |
1.27 |
234.3 |
46.2 |
| Yonex Poly Tour Spin G 1.25 |
Polyester |
1.25 |
237.2 |
25.7 |
| Kirschbaum Pro Line X 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
240 |
27.2 |
| Kirschbaum Max Power 17 (1.25) |
Polyester |
1.25 |
240.6 |
23.5 |
| Babolat RPM Team 17 (1.25) |
Naylon/Polyester |
1.25 |
245.2 |
23.2 |
| Babolat Hurricane Feel 16 |
Polyester |
1.3 |
249.7 |
30.7 |
| Luxilon 4G 16L (1.25) |
Polyester |
1.25 |
258.9 |
21.3 |
| Babolat RPM Team 16 |
Polyester |
1.3 |
280.6 |
22 |
| Luxilon 4G 16 (1.30) |
Polyester |
1.3 |
286.9 |
23.5 |
| Luxilon 4G S 15 |
Polyester |
1.41 |
314.3 |
23.5 |
Merit Spor